kraj świata
  • Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak
    17.01.2012
    17.01.2012
    Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
  • Rodzaj Białorusi

    18.11.2021
    18.11.2021

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z prośbą o rozwianie mojej wątpliwości. Dlaczego nazwa kraju Białoruś jest rodzaju żeńskiego? Jest to bodaj jedyny kraj na świecie, który nie jest zakończony na -a, i o którym mówi się per ona. Czy jest jakieś wytłumaczenie na to?


    Pozdrawiam serdecznie

  • Szyłokarczma, Jurmała,Narwa

    19.02.2020
    19.02.2020

    Szanowni Państwo,

    byłbym wdzięczny za poradę dotyczącą tłumaczeń nazw geograficznych. Wiele miast krajów leżących niegdyś w Rzeczypospolitej lub od niej zależnych, ma utrwalone nazwy polskie, jak Szyłokarczma, Jurmała czy Narwa. Czy poprawne jest stosowanie tych polskich nazw w tłumaczeniach tekstów z języka angielskiego na polski, kiedy w źródłowej wersji nazwy miejscowości podane są w oryginalnej pisowni (Šilutė, Jūrmala, Narva)?

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Z poważaniem

    Stanisław Tabor

  • Astronauta a kosmonauta
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o rozróżnienie między słowami astronauta i kosmonauta. Całkiem niedawno dowiedziałem się, że pierwsze odnosi się do amerykańskich lotników kosmicznych, a drugie do rosyjskich. Trudno to jednak zweryfikować. Domyślam się, że taki podział był bardziej na czasie w okresie zimnej wojny i aktywnej konkurencji na tym polu między dwoma mocarstwami. A jak to jest dzisiaj? I jak w takim razie mówić o wysłannikach innej niż wymienione narodowości?

    Czytelnik
  • Boli mi
    29.01.2016
    29.01.2016
    Dzień dobry Państwu!
    Jestem polonusem i mieszkam w Rosji, a więc dość często spotykam się z tak zwaną łamaną polszczyzną. Niedawno zauważyłem pewien nader często występujący błąd, który przekracza granice Polonii rosyjskiej. Chodzi o używanie błędnej konstrukcji boli mi coś albo boli komuś coś. Spotkałem się z użyciem owej konstrukcji przez polonusów litewskich, rumuńskich, amerykańskich, a nawet gruzińskich i czeskich. Czym to mogło by być uzasadnione?
    Dziękuję i życzę wesołych świąt!
  • cieśnina Fram

    23.01.2003
    23.01.2003

    Szanowny panie Redaktorze,

    Mam wątpliwości, czy cieśnina między Grenlandią a Spitsbergenem (ang. Fram Strait) powinna po polsku nosić nazwę Cieśnina Frama, czy może Cieśnina Fram. Nazwa cieśniny pochodzi od statku (Fram), na którym badacz norweski Nansen przemierzył Ocean Arktyczny. Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości.

  • conditio czy condicio?
    4.07.2003
    4.07.2003
    Szanowni Państwo,
    proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
    Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
    Z pozdrowieniami
    Stanisław Danecki
  • Czarnobyl
    1.06.2020
    1.06.2020
    Szanowni Państwo!
    Pamiętam dobrze awarię w Czernobylu. Zastanawia mnie, od kiedy Czernobyl jest Czarnobylem i dlaczego nigdy nie był Cziernobylem.
    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • internacjonalny
    28.05.2004
    28.05.2004
    W jednej z polonijnych reklam w kraju niemieckojęzycznym nagminnie powtarza się sformułowanie: POLSKA I INTERNACJONALNA KUCHNIA. Czy jest ono poprawne? Wydaje mi się, że przymiotnik internacjonalny zarezerwowany jest dla spraw poważniejszych, jak pokój na świecie, stosunki międzynarodowe, a internacjonalna kuchnia to w tym przypadku automatyczne tłumaczenie niemieckiego Internationale Küche. A może się mylę?
    Dziękuję, łączę serdeczne pozdrowienia!
    Daria
  • krom
    29.10.2004
    29.10.2004
    Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego